FLORA AUSTRALII: Tropikalne Lasy Deszczowe

Podróż po Australii mogłabym spokojnie określić wariatkowem choćby z tego względu, że w przeciągu niecałych 2 miesięcy pokonaliśmy około 7000 kilometrów niezwykle zmiennego w każdym tego słowa znaczeniu olbrzymiego kraju-kontynentu, gdzie dla takiego mieszkańca półkuli północnej jak ja wszystko wydawało się egzotyczne na miarę pierwszych odkryć Darwina. Nie było jednak czasu na sprawdzanie nazwy każdej rośliny, więc trzeba było zadowolić się fotograficzną dokumentacją, która urosła po powrocie do rozmiarów trudnych do ogarnięcia, uporządkowania i przede wszystkim opracowania. Dopiero przy okazji selekcji zdjęć na potrzeby celów innych niż te wymarzone opracowania dla potomności, choć pewnie ta obyłaby się bez nich spokojnie...

dygresja: czytam teraz relację z wyprawy Scotta na biegun i autor, uczestnik ekspedycji, z trudem, ale otwarcie przyznaje, że w istocie osiągnięcia 2-letniego pobytu na tym niegościnnym kontynencie nie mają niestety dla przeciętnego człowieka zbytniej wartości, ten zadaje klasyczne pytania typu a po co? dlaczego? a nie lepiej zostać w ciepłym łóżeczku? a nie szkoda pieniędzy? a co ja z tego będę miał?, jedyna wartością, jaką przedstawiały sobą wszelkie trudy pobytu i straty członków ekspedycji Scotta na Antarktydzie, był nieoceniony wkład w rozwój wiedzy i nauki

...odżyła we mnie ponownie ciekawość tego, co to za roślina, jaka to skała, jak nazywa się ten gatunek ptaka. Ten wpis poświęcę ponownie faunie Australii, a dokładniej tropikalnym lasom deszczowym. Choć przeważająca część kontynentu australijskiego to bezkresne spalone słońcem pustkowia, a tropikalne lasy deszczowe zajmują zaledwie 0,2% powierzchni kontynentu, to właśnie tam skupia się 1/3 ogólnej liczby gatunków zwierząt i 1/2 liczby gatunków roślin kontynentu. Pora deszczowa, a więc okres wysokich temperatur i opadów, a co za tym idzie dużej wilgotności powietrza trwa tutaj od grudnia do marca. Moja podróż po Australii przypadła właśnie na ten najbujniejszy okres wegetacyjny. Oto kilka intrygujących odsłon tropikalnego lasu deszczowego w Australii, których tajemnice udało mi się rozwikłać dzięki niepozornemu albumowi z dzieciństwa pt. "Dżungla".Mijałam półkę z tym i wieloma innymi podobnymi albumami od dłuższego czasu i moja kobieca intuicja podpowiedziała mi, że coś musi być na rzeczy, aż proszą się by je przekartkować i jak się okazało, znalazłam tam odpowiedzi zanim nawet zdążyłam zadać nurtujące mnie pytania.

​PŁASKLA / ŁOSIE ROGI (Platycerium superbum)

"Konsolowato osadzone, szerokie liście płonne tej dużej paproci epifitycznej, zwanej płasklą lub łosimi rogami (Platycerium sp.), luźno przylegają do pnia drzewa, tak, że za nimi gromadzą się szczątki martwych roślin. Powstaje z nich bogaty w próchnicę kompost, zwilżany wodą ściekającą po pniu, w nim właśnie paproć rozwija korzenie. Zwisające liście zarodnionośne są w nasadzie wąskie i stopniowo się rozszerzają."

Źródło: Dżungla, Theresa Greenaway, Wydawnictwo Arkady

Choć ta tropikalna roślina momentalnie kojarzy się nam z rodzimą jemiołą, która jest pasożytem, płaskla nie prowadzi pasożytniczego trybu życia, a jedynie wykorzystuje inne rośliny jako podporę. Jej korzenie wnikają w rozkładający się materiał pochodzenia organicznego, który gromadzi się w zagłębieniach kory. Tego typu rośliny nazywa się epifitami, poroślami lub aerofitami.

Zdjęcia zostały wykonane w ośrodku kultury Minjungbal Aboriginal Cultural Centre w Tweed Heads, Nowa Południowa Walia, Australia. Teren ośrodka obejmuje rozległe dzikie i niezwykle zróżnicowane obszary zielone, w tym lasy bagienne z namorzynami i aborygeńskie miejsca kultu.

Las eukaliptusowy

Kukabura chichotliwa - emblematyczny ptak Australii. Dla odmiany w iglakach

Namorzyny. Rzeka Tweed

​NAMORZYNY (Rhizophora)

"Wzdłuż tropikalnych wybrzeży i w ujściach rzek gromadzą się warstwy mułu i pyłu iłowego. Te muliste wybrzeża są zasiedlane przez liczne gatunki drzew i krzewów (określa się je terminem namorzyny lub jako wybrzeże mangrowe), które tworzą lasy bagienne. Muły oraz ciepła, przypływająca i odpływająca woda morska zawierają mało tlenu. Dlatego z namorzyn wystają pneumatofory, czyli korzenie oddechowe, wystające ponad powierzchnię mułu i pobierające tlen z powietrza. Pneumatofory namorzynów z rodzaju Rhizophora (powyżej) rosną w postaci plątaniny łuków, u innych rodzajów mają kształt guzowatych kolanek lub cienkich kolców."
​
Źródło: Dżungla, Theresa Greenaway, Wydawnictwo Arkady

Korzenie namorzyn odsłonięte podczas odpływu na wybrzeżu Morza Koralowego w Parku Narodowym Annan niedaleko Cooktown, Queensland, Australia

​NAPŁYWY KORZENIOWE

"Te ogromne, powyginane napływy korzeniowe są charakterystyczne dla nizinnych tropikalnych lasów deszczowych. Odchodzą od rosnących na powierzchni lub tuż pod powierzchnią ziemi korzeni poziomych i mogą sięgać na pniu do wysokości 9 metrów, tworząc skrzydła podporowe z twardego drewna."

Źródło: Dżungla, Theresa Greenaway, Wydawnictwo Arkady

Ale właściwie dlaczego drzewa wykształcają takie skrzydła podporowe? W tropikalnym lesie deszczowym można wyróżnić trzy warstwy:
- środkową - stanowi ją wiecznie zielony dach koron drzew, zwany okapem;
- dolną - niższa roślinność drzewiasta i zielna;
- górną - korony rosnących w rozproszeniu olbrzymich drzew górujących.
Przy tym choćby z tych dwóch skromnych zdjęć można szybko wydedukować, że znajduje się tutaj ogromna różnorodność roślin, które rosną w dużym zagęszczeniu do tego stopnia, że na dno lasu dociera bardzo niewielka ilość światła słonecznego, o które oczywiście rośliny ze sobą konkurują na wszelkie możliwe sposoby. Wszelkie pnącza i liany przypominające nasz rodzimy bluszcz urastają tutaj do nie byle jakich rozmiarów. W niektórych przypadkach potrafią nawet doprowadzić do obumarcia drzewa. Ich potężne pędy stanowią duże obciążenie dla wysokich drzew, które są ponadto narażone bardziej niż rośliny z niższych partii na działanie silnych wiatrów. Nie dziwi więc to, że wykształcają napływy korzeniowe by wzmocnić swój system korzeniowy.

Las tropikalny. Josephine Falls, Queensland, Australia
​

Jeżeli spodobał Ci się ten post, zostaw komentarz lub polub mój fanpage Wycieczki Osobiste.